Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
Azotany(III) ulegają w roztworach wodnych odwracalnej reakcji hydrolizy anionowej zgodnie z równaniem:
Oblicz stałą równowagi tej reakcji w temperaturze 25 °C. W obliczeniach wykorzystaj wartość stałej dysocjacji Ka kwasu azotowego(III) oraz iloczynu jonowego wody Kw w tej temperaturze. Przyjmij, że stężenie wody jest stałe.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
W wysokiej temperaturze (900–1000 °C) węglan wapnia ulega rozkładowi, którego przebieg opisuje równanie:
Próbkę węglanu wapnia o masie 10,00 gramów prażono przez pewien czas w otwartym naczyniu. Po przerwaniu ogrzewania stwierdzono, że w naczyniu znajdowało się 6,04 grama substancji stałych.
Oblicz, jaki procent początkowej masy węglanu wapnia nie uległ rozkładowi.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
W zamkniętym naczyniu pomiędzy substancjami X, Y oraz Z, które w temperaturze T i pod ciśnieniem p są gazami, ustala się stan równowagi chemicznej.
Zmianę liczby moli reagentów X, Y oraz Z w trakcie procesu przedstawia poniższy wykres.
Reakcja, dla której zmianę liczby moli reagentów przedstawiono na wykresie, przebiegała w reaktorze o pojemności 4 dm3. W temperaturze T i pod ciśnieniem p do reaktora wprowadzono substrat reakcji X i badano zmiany liczby moli reagentów w trakcie trwania procesu prowadzącego do ustalenia stanu równowagi dynamicznej.
Oblicz stężeniową stałą równowagi Kc opisanego procesu w temperaturze T.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
W celu ustalenia liczby oktanowej LO benzyny porównuje się proces spalania badanego paliwa ze spalaniem mieszanki wzorcowej złożonej z dwóch składników: n-heptanu i 2,2,4-trimetylopentanu.
1. Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) 2,2,4-trimetylopentanu oraz oceń, czy ten związek jest izomerem n-heptanu. Ocenę uzasadnij.
2. Napisz, czy cząsteczki 2,2,4-trimetylopentanu są chiralne. Odpowiedź uzasadnij.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
Jednym z procesów zachodzących podczas przeróbki benzyny jest izomeryzacja cykloalkenów pięcioczłonowych do cykloalkenów sześcioczłonowych. Przykładem takiej reakcji jest izomeryzacja 1-metylocyklopentenu (1-metylocyklopent-1-enu) do cykloheksenu.
Na podstawie: E. Grzywa, J. Molenda, Technologia podstawowych syntez organicznych, t.1, Warszawa 2008.
Napisz równanie reakcji izomeryzacji 1-metylocyklopentenu do cykloheksenu. Zastosuj wzory uproszczone.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
Głównym składnikiem kauczuku naturalnego jest polimer o następującej strukturze:
Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) monomeru, z którego powstał kauczuk naturalny.
Arkusz maturalny z chemii rozszerzonej czerwiec 2017 nowa formuła
O węglowodorach A i B, z których każdy ma wzór sumaryczny C5H10, wiadomo, że odbarwiają one zakwaszony wodny roztwór manganianu(VII) potasu. Ponadto:
– węglowodór A wykazuje izomerię geometryczną cis–trans
– węglowodór B w reakcji polimeryzacji tworzy polimer o wzorze:
Podaj nazwę systematyczną węglowodoru A i narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) węglowodoru B. Oceń, czy węglowodór B może występować w postaci izomerów geometrycznych cis–trans. Odpowiedź uzasadnij.