Atomy pewnego pierwiastka w stanie podstawowym mają następującą konfigurację elektronów walencyjnych:

Określ położenie tego pierwiastka w układzie okresowym, wpisując poniżej numer grupy oraz numer okresu.

Numer grupy:

Numer okresu:

W jądrze pierwiastka X znajduje się tyle protonów, ile neutronów zawiera jądro

Liczba masowa jednego z izotopów pierwiastka X jest równa liczbie elektronów w atomie

Korzystając z powyższej informacji, ustal liczbę atomową pierwiastka X oraz liczbę masową opisanego izotopu pierwiastka X.

Promieniotwórczy izotop pierwiastka Z uległ przemianie α i przekształcił się w izotop

Korzystając z układu okresowego, ustal symbol pierwiastka Z.

Symbol pierwiastka Z:

Hemoglobina, złożone białko krwinek czerwonych (erytrocytów) o masie cząsteczkowej 70200 u, zawiera 0,3191% masowych żelaza.

Oblicz liczbę atomów żelaza znajdujących się w jednej cząsteczce tego białka. W obliczeniach przyjmij przybliżoną wartość masy atomowej żelaza MFe = 56 u

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I.
Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie
chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali
w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li2O, a sód – nadtlenek
o wzorze Na2O2. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega
gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Napisz, jakie stopnie utlenienia przyjmują sód i tlen w nadtlenku sodu (Na2O2).

Stopień utlenienia sodu:

Stopień utlenienia tlenu:

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I.
Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie
chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali
w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li2O, a sód – nadtlenek
o wzorze Na2O2. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega
gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji otrzymywania siarczku sodu z pierwiastków.

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I.
Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie
chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali
w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li2O, a sód – nadtlenek
o wzorze Na2O2. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega
gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Ustal, który z metali (lit czy sód) jest mniej reaktywny, i napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji tego metalu z wodą.

Zadanie 8. (1 pkt)

Wśród substancji o wzorach:

znajduje się substrat X oraz produkt Y reakcji opisanej schematem:

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zilustrowanej schematem, zastępując litery X i Y wzorami substancji wybranymi spośród podanych w informacji (pamiętaj o uzgodnieniu współczynników stechiometrycznych).

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 9. (1 pkt)

W przemyśle tlen otrzymuje się przez destylację skroplonego powietrza.

Korzystając z danych zawartych w informacji wprowadzającej, napisz, która substancja (tlen czy azot) pierwsza odparowuje podczas otrzymywania tlenu opisaną metodą, i uzasadnij swoją odpowiedź.

Pierwszy odparowuje …………………………………………………………………………………………………….

Uzasadnienie: ……………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 10. (1 pkt)

Pewną ilość mieszaniny tlenu i azotu (pod ciśnieniem 1013 hPa), w której stosunek objętościowy składników był równy 1 : 1, przepuszczano (w cyklu zamkniętym) przez wodę destylowaną o temperaturze 20 °C aż do nasycenia wody tymi gazami.

Korzystając z danych zawartych w informacji wprowadzającej, uzupełnij poniższe zdanie, wpisując: większy niż 1 :1 albo mniejszy niż 1 :1 , albo równy 1 :1 .

Stosunek objętościowy tlenu do azotu w mieszaninie gazów po przepuszczenu jej przez wodę
destylowaną o temperaturze 20 °C (w celu nasycenia wody tymi gazami) jest
…………………………………………………………. .

Zadanie 11. (2 pkt)

Ilość tlenku węgla(IV) emitowanego do atmosfery w wyniku spalania paliw kopalnych, np. w elektrociepłowniach, można ograniczyć, przepuszczając emitowane gazy przez wodną zawiesinę krzemianu wapnia. Zachodzi wtedy reakcja opisana równaniem:

Oblicz, ile gramów krzemianu wapnia (CaSiO3) potrzeba do usunięcia 280,0 dm3 CO2 (w warunkach normalnych) z gazów emitowanych z elektrociepłowni.

Zadanie 12. (3 pkt)

Amoniak (NH3) wytwarza się w przemyśle w drodze bezpośredniej syntezy z pierwiastków (sposób 1). W laboratorium amoniak można otrzymać, działając na chlorek amonu (NH4Cl) mocną zasadą, np. NaOH (sposób 2), lub przez rozkład termiczny chlorku amonu (sposób 3).

Napisz w formie cząsteczkowej równania opisanych reakcji.

Sposób 1: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Sposób 2: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Sposób 3: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 13. (2 pkt)

Korzystając z tabeli rozpuszczalności, zaprojektuj doświadczenie umożliwiające odróżnienie umieszczonych w oddzielnych, nieoznakowanych probówkach dwóch wodnych roztworów: chlorku baru (BaCl2) i chlorku potasu (KCl).

a) Wybierz z podanego poniżej zestawu wodnych roztworów substancji jeden odczynnik potrzebny do przeprowadzenia doświadczenia i napisz jego wzór.

Wzór wybranego odczynnika: ………………………………………………………………………………………..

b) Napisz, co zaobserwowano w każdej z probówek po dodaniu wybranego odczynnika.

Probówka z roztworem BaCl2: ………………………………………………………………………………………..

Probówka z roztworem KCl: …………………………………………………………………………………………..

Zadanie 14. (1 pkt)

Podaj numer probówki, w której wydzielił się gaz, oraz numer probówki, w której wytrącił się osad.

Numer probówki, w której wydzielił się gaz: ……………………………………………………………………

Numer probówki, w której wytrącił się osad: ……………………………………………………………………

Zadanie 15. (2 pkt)

Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji przebiegających w probówkach oznaczonych numerami I i III.

Równanie reakcji w probówce I:

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Równanie reakcji w probówce III:

…………………………………………………………………………………………………………………………………….