Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2010
Na schematach przedstawiono typowe cykle rozwojowe zwierząt (I) oraz roślin (II).
Wypisz dwa oznaczenia literowe (spośród A-F), którymi na schematach oznaczono miejsce podziału mejotycznego.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2010
Kwiaty wielu gatunków roślin okrytonasiennych są zapylane przez wiatr.
a) Wymień dwie cechy budowy kwiatów roślin okrytonasiennych, które są przystosowaniem do wiatropylności.
b) Posługując się nazwami rodzajowymi, podaj dwa przykłady roślin okrytonasiennych zapylanych przez wiatr.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej maj 2010
U roślin okrytozalążkowych występuje podwójne zapłodnienie – zjawisko charakterystyczne tylko dla tej grupy roślin.
Na poniższych schematach przedstawiono proces wnikania łagiewki pyłkowej i wprowadzania komórek plemnikowych do woreczka zalążkowego.
a) Podaj nazwy elementów woreczka zalążkowego oznaczonych na schemacie A cyframi 1 i 2.
b) Wyjaśnij, na czym polega podwójne zapłodnienie u roślin okrytozalążkowych.
c) Podaj, co rozwija się z każdej z zapłodnionych komórek.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2009
Na schemacie przedstawiono cykl życiowy glonu zawłotni (Chlamydomonas sp.).
a) Spośród wymienionych poniżej określeń (A – C) zaznacz typ rozmnażania płciowego, który występuje u tej zielenicy.
A. izogamia
B. anizogamia
C. oogamia
b) Podaj, które stadium cyklu rozwojowego stanowi fazę diploidalną, i określ, w wyniku jakiego podziału (mitoza, mejoza) powstają z tego stadium osobniki potomne.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2009
Na schemacie przedstawiono budowę kwiatu rośliny okrytonasiennej.
Korzystając z rysunku, wypisz dwa przykłady płonnych elementów budowy kwiatu i podaj po jednej pełnionej przez nie funkcji.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2009
Uzupełnij tabelę, wpisując przy odpowiednich opisach korzenia po jednej wybranej spośród wymienionych (A–E) nazw modyfikacji korzeni.
A. korzenie kurczliwe
B. korzenie oddechowe
C. korzenie powietrzne
D. korzenie spichrzowe
E. korzenie czepne
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2008
Na rysunkach A-F przedstawiono charakterystyczne cechy budowy organów roślin okrytonasiennych.
a) Wśród rysunków od A do D zaznacz dwa, na których przedstawiono cechy budowy roślin jednoliściennych.
b) Określ cechę budowy, która umożliwia roślinom dwuliściennym przyrost na grubość i zaznacz rysunek spośród E i F, na którym jest ona przedstawiona.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej marzec 2008
Opisy przedstawiają charakterystykę dwóch gatunków dębów występujących w polskich lasach: dębu szypułkowego oraz bezszypułkowego.
Dąb szypułkowy Korona nieregularna, rozgałęziona. Liście w zarysie odwrotnie jajowate, nasada liści z uszkami lub sercowato wycięta. Orzechy – żołędzie na szypułce, podłużnie prążkowane.
Dąb bezszypułkowy Korona regularna. Liście w zarysie eliptyczno jajowate, blaszka liściowa u nasady bez uszek, klinowato zbiegająca. Orzechy – żołędzie siedzące, jajowate, bez podłużnych prążków.
Uzupełnij tabelę, wypisując wybrane z tekstu dwie różne (a i b) cechy morfologiczne każdego z dębów, które umożliwiają rozróżnienie obu gatunków w zimie oraz wczesnym latem.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej marzec 2008
Rośliny nasienne mogą rozmnażać się wegetatywnie, np. przez bulwy lub rozłogi.
Uzasadnij, czy rozmnażanie rośliny nasiennej wyłącznie wegetatywnie może prowadzić do zmienności o znaczeniu ewolucyjnym.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2007
Opisy przedstawiają charakterystykę dwóch gatunków dębów występujących w polskich lasach: dębu szypułkowego oraz bezszypułkowego.
Dąb szypułkowy Korona nieregularna, rozgałęziona. Liście w zarysie odwrotnie jajowate, nasada liści z uszkami lub sercowato wycięta. Orzechy – żołędzie na szypułce, podłużnie prążkowane.
Dąb bezszypułkowy Korona regularna. Liście w zarysie eliptyczno jajowate, blaszka liściowa u nasady bez uszek, klinowato zbiegająca. Orzechy – żołędzie siedzące, jajowate, bez podłużnych prążków.
Uzupełnij tabelę, wypisując wybrane z tekstu dwie różne (a i b) cechy morfologiczne każdego z dębów, które umożliwiają rozróżnienie obu gatunków w zimie oraz wczesnym latem.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2007
Rośliny nasienne mogą rozmnażać się wegetatywnie, np. przez bulwy lub rozłogi.
Uzasadnij, czy rozmnażanie rośliny nasiennej wyłącznie wegetatywnie może prowadzić do zmienności o znaczeniu ewolucyjnym.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej maj 2007
Kwiaty roślin okrytozalążkowych są najczęściej obupłciowe, ale samopylność jest zjawiskiem niepożądanym.
Podaj przykład jednego ze sposobów, w jaki rośliny zabezpieczają się przed samozapyleniem.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej listopad 2006
Wzrost roślin tkankowych zachodzi dzięki obecności tkanek merystematycznych – merystemów wierzchołkowych korzeni i pędów oraz merystemów bocznych – miazgi wiązkowej i miazgi korkotwórczej.
a) Podaj podstawową cechę charakteryzującą komórki merystematyczne.
b) Na podstawie tekstu, wymień nazwy dwóch merystemów, dzięki którym rośliny rosną na długość.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej listopad 2006
Na rysunku przedstawiono dwa rodzaje pędów nadziemnych skrzypu polnego:
1. pęd letni (zielony),
2. pęd wiosenny (bezzieleniowy).
Podaj funkcję pędu oznaczonego 1 i funkcję pędu oznaczonego 2.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej listopad 2006
Na rysunku przedstawiono wykiełkowane nasienie fasoli.
Podaj nazwę części nasienia oznaczonych 1 i nazwę jednego procesu metabolicznego, który zachodzi w tych częściach nasienia podczas kiełkowania.