Hormony odgrywają ważną rolę w rozwoju roślin. Żeby się o tym przekonać wykonano następujące doświadczenie: kilka pędów (tej samej długości) tego samego gatunku rośliny umieszczono w pojemnikach z wodnym roztworem auksyn. W każdym z pojemników po kilkunastu dniach trwania doświadczenia uzyskano wyniki, takie jak przedstawiono na schematycznym rysunku B.

a) Przedstaw (w formie rysunku albo opisu) propozycję próby kontrolnej do tego doświadczenia.
b) Podaj cel wprowadzania próby kontrolnej do zestawu doświadczalnego.

Na schemacie przedstawiono przebieg doświadczenia, w którym pędy trzykrotki umieszczono w trzech różnych położeniach.

a) Sformułuj problem badawczy do tego doświadczenia.
b) Zapisz wniosek wynikający z tego doświadczenia.

Na rozwój roślin mają wpływ różne czynniki środowiska zewnętrznego. Na rysunku przedstawiono efekt miejscowego oziębiania (kilka dni w temperaturze od 0° do 10°C) pączków lilaka (krzew ozdobny). Pod rysunkiem zamieszczono dwa stwierdzenia: dotyczące interpretacji wyników przeprowadzonego doświadczenia i wnioskowania na podstawie wyników.

I. Stwierdzenie: oziębienie kilku pączków na roślinie stymuluje przerwanie stanu uśpienia wszystkich pozostałych pączków.
II. Stwierdzenie: lilak hodowany w warunkach naturalnych w klimacie tropikalnym nie wytworzy kwiatów.

Na podstawie analizy tekstu i rysunku oceń słuszność powyższych stwierdzeń, wpisując słowa prawda lub fałsz. Każdą ocenę uzasadnij jednym argumentem.

Różnorodność roślin nasiennych znajduje swoje odzwierciedlenie również w taksonomii.

Wśród schematów od A do D zaznacz ten, który prawidłowo obrazuje relacje między jednostkami systematycznymi roślin oznaczonymi od I do IV (wielkości kół nie odzwierciedlają liczebności gatunków w obrębie grupy).

Poniżej przedstawiono graficznie skutki konkurencji (na poletkach eksperymentalnych) między trawami z rodzajów: rajgras, stokłosa i wyczyniec. Schemat A obrazuje taki sam przyrost dla każdej trawy wysianej osobno na poletkach o różnej wilgotności (dlatego umieszczono jeden wykres dla trzech rodzajów traw).
Schemat B obrazuje przyrost traw wysianych razem na poletkach o różnej wilgotności.

Interpretując informacje zilustrowane schematami, podaj, która z traw okazała się najsilniejszym konkurentem na poletku o wilgotności gleby optymalnej dla wszystkich traw. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

Przygotowano zestaw badawczy w celu sprawdzenia wpływu różnych stężeń cukru na zjawiska osmotyczne w komórkach ziemniaka. Wycięto cztery jednakowe walce z bulwy ziemniaka, które umieszczono po jednym w każdej z czterech probówek (od I do IV) z taką samą ilością wody o różnej zawartości cukru: I – 0 g, II – 5 g, III – 10 g, IV – 20 g. Po kilku godzinach wyjęto każdy z walców i stwierdzono, że różnią się one objętością. W probówce I objętość walca wyraźnie zwiększyła się, a w probówce IV wyraźnie się zmniejszyła.

Wyjaśnij, uwzględniając mechanizm osmozy, dlaczego w probówce I i IV objętości walców z ziemniaka uległy opisanym zmianom.

W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów tempa wyparowywania wody przez słonecznik w ciągu jednego dnia.

Na podstawie danych z tabeli narysuj wykres liniowy, ilustrujący tempo wyparowywania wody ze słonecznika w ciągu dnia.

Na wykresach przedstawiono wpływ temperatury na natężenie fotosyntezy u pomidora w warunkach różnego stężenia CO2.

Zaznacz wśród A – D zdanie, które poprawnie opisuje powyższe wykresy.

Istotną rolę w rozwoju roślin odgrywają hormony roślinne np. auksyny wytwarzane w stożkach wzrostu pędu. W praktyce rolniczej często wykonuje się pewien zabieg prowadzący do uzyskania odpowiedniego pokroju rośliny.

Na rysunkach przedstawiono schematyczny wygląd tej samej rośliny w kolejnych etapach przed (I) i po wykonaniu tego zabiegu (II i III).

a) Na podstawie analizy rysunków określ, na czym polega wykonany zabieg.
b) Wyjaśnij, uwzględniając rolę hormonów, dlaczego dokonany zabieg spowodował po kilku tygodniach zmianę pokroju tej rośliny.

Symbioza między roślinami motylkowymi a bakteriami jest bardzo powszechna. Bakterie z rodzaju Rhizobium mają zdolność do wiązania azotu atmosferycznego, który następnie przetwarzają na formę przyswajalną dla roślin, a same korzystają z węglowodanów produkowanych przez zakażoną roślinę. Roślina reaguje na infekcje bakteriami z rodzaju Rhizobium wytworzeniem brodawek, w których znajdują się te drobnoustroje. U roślin niezainfekowanych nie tworzą się brodawki.

Przedstaw plan doświadczenia pozwalającego rozwiązać problem badawczy:

Organizm może mieć wąskie granice tolerancji w stosunku do jednego czynnika środowiska, a szerokie w stosunku do innych, co obrazuje poniższy wykres. Na przykład mikołajek nadmorski jest stosunkowo mało wrażliwy na zmiany temperatury – występuje od brzegów
Morza Śródziemnego na południu po środkową Norwegię na północy, ale jest silnie halofilny (słonolubny); występuje tylko na wydmach morskich.
Na wykresach przedstawiono zakresy tolerancji stenobiontów i eurybiontów na natężenie czynnika środowiska.

Na podstawie analizy wszystkich powyższych danych wymień czynnik środowiska, względem którego mikołajek nadmorski jest:
a) stenobiontem,
b) eurybiontem.

U roślin wyższych śmierć niektórych komórek warunkuje powstanie funkcjonalnych systemów, mających istotne znaczenie w życiu rośliny. W prawidłowym rozwoju roślin takie zmiany zachodzą w końcowym etapie różnicowania się komórek i tkanek.

Podaj dwa przykłady tkanek roślinnych zbudowanych z komórek martwych. Określ rolę każdej z tych tkanek.

Na wykresach przedstawiono zależność asymilacji CO2 od temperatury u tej samej rośliny, przy silnym i słabym natężeniu światła.

Ustal, czy przedstawione na wykresie dane dotyczą rośliny światłolubnej czy cieniolubnej. Swoją opinię uzasadnij jednym argumentem.

Warunkami przerwania spoczynku względnego nasion, a następnie ich kiełkowania są:
− odpowiednia wilgotność podłoża,
− odpowiednia temperatura,
− obecność tlenu.

Wyjaśnij, w jaki sposób dwa wybrane przez Ciebie, spośród wyżej wymienionych, czynniki wpływają na zapoczątkowanie kiełkowania nasion.

Na schemacie w uproszczony sposób przedstawiono związek między dwoma podstawowymi dla życia organizmów procesami metabolicznymi: fotosyntezą i oddychaniem.

Na podstawie schematu uzupełnij tabelę, wpisując do niej po dwa substraty i dwa produkty każdego z przedstawionych na schemacie procesów oraz określ typ ich reakcji metabolicznych (anabolizm czy katabolizm).