U roślin okrytonasiennych obserwuje się różne przystosowania do życia w określonych warunkach środowiskowych.

Do każdego ze zdań opisujących przykłady przystosowań (1–4) przyporządkuj właściwe jego dokończenie wybierając spośród A–E.

Auksyny to hormony roślinne syntetyzowane m.in. w stożkach wzrostu pędu i korzenia.
Poniższy schemat przedstawia przebieg doświadczenia z użyciem roztworu auksyny umieszczonego w bloczku agarowym (rys. B) oraz z usunięciem pąka głównego (rys. C).

Sformułuj:

a) problem badawczy do tego doświadczenia;
b) wniosek wynikający z tego doświadczenia.

Obrane surowe ziemniaki ciemnieją w kontakcie z powietrzem. Proces ten związany jest z działaniem obecnej w bulwach ziemniaka oksydazy polifenolowej – enzymu, który katalizuje reakcje utleniania zawartych w bulwach związków polifenolowych.

Wyjaśnij, dlaczego ugotowane ziemniaki nie ciemnieją w kontakcie z powietrzem.

Przygotowano sok z liści czerwonej kapusty. Miał on barwę ciemnoniebieską spowodowaną występowaniem barwników – antocyjanów. Antocyjany w środowisku kwasowym zmieniają barwę z niebieskiej na czerwoną i dlatego mogą być stosowane jako wskaźnik kwasowości. Do dwóch probówek, oznaczonych A i B, wlano po 100 ml przygotowanego soku z kapusty. Do probówki A nie dodano nic, a do probówki B dodano trochę drożdży i trochę cukru. Obydwie probówki szczelnie oklejono folią. Po godzinie sprawdzono wyniki:
– w probówce A nic się nie zmieniło,
– w probówce B zaobserwowano zmianę zabarwienia soku z niebieskiego na czerwone.

a) Podaj nazwę (lub wzór chemiczny) substancji, powstającej w opisanym doświadczeniu, która po rozpuszczeniu się w wodzie spowodowała zmianę zabarwienia soku w probówce B.
b) Wyjaśnij, jaki proces chemiczny spowodował zmianę barwy soku.

Na schemacie przedstawiono udział przenośnika fosforanowego w transporcie fosfotrioz i fosforanu. Pominięto zewnętrzną błonę chloroplastu i przestrzeń międzybłonową.

Na podstawie analizy schematu wyjaśnij, uwzględniając kierunki transportu, jakie znaczenie dla efektywnego przebiegu procesu fotosyntezy ma sprzężenie transportu fosfotrioz i fosforanu.

Gospodarka wodna roślin lądowych opiera się na oszczędzaniu wody przez ograniczenie jej parowania. Ograniczeniu parowania służy przede wszystkim skórka, dodatkowo pokryta kutikulą, a za regulację parowania wody odpowiedzialne są znajdujące się w niej aparaty szparkowe. U roślin okrytonasiennych, które wróciły do życia w wodzie, ograniczenie parowania nie jest konieczne. Aparaty szparkowe są w liściach roślin wodnych różnie rozmieszczone.

Uzupełnij zdania, wpisując w wolne miejsca oznaczenia literowe określeń wybranych spośród podanych poniżej.

A. dolna strona liścia
B. górna strona liścia
C. obie strony liścia
D. brak aparatów szparkowych

1. U roślin lądowych aparaty szparkowe znajdują się zazwyczaj na ………. stronie liścia.

2. U roślin wodnych liście jednej rośliny mogą być zróżnicowane, np.:

a) liście nadwodne są zwykle zbudowane tak, jak u roślin lądowych i aparaty szparkowe znajdują się na ………. stronie liścia,
b) liście pływające na powierzchni wody transpirują i aparaty szparkowe znajdują się na ………. stronie liścia,
c) liście podwodne nie transpirują, więc ………. .

Badano zmienność długości orzeszków turzycy piaskowej (Carex arenaria). W tym celu zmierzono, z dokładnością do 0,1 mm, długość 2200 orzeszków tej rośliny. Wyniki pomiarów przedstawiono w tabeli poniżej.

Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek dotyczący zmienności tej cechy.

Na schematach A i B przedstawiono przebieg procesu fotosyntezy charakterystyczny np. dla kaktusów i innych roślin gruboszowatych. Wykształciły one swoisty sposób asymilacji CO2 i jego uwalniania podczas fotosyntezy.
Rośliny te są przystosowane do warunków suszy i do wysokich temperatur. Maksymalnie oszczędna gospodarka wodna stanowi dla tych roślin warunek istnienia.

PEP – fosfoenolopirogronian

Ustal, który z przedstawionych procesów (A czy B) odbywa się w nocy. Uzasadnij, że jest to wynik przystosowania do warunków życia.

Na rysunku przedstawiono zależność między zawartością w podłożu składników mineralnych a wzrostem roślin. Rośliny tego samego gatunku i jednakowej wielkości posadzono w tym samym czasie, ale w miejscach o różnej zawartości składników mineralnych.

a) Ustal zawartość składników mineralnych w podłożu dla roślin w miejscach A, B i C, wybierając jedno z poniższych określeń (1–3):

1. nadmierna,
2. minimalna,
3. optymalna

A. ………. B. ………. C. ……….

b) Opisz, jak wpływa zawartość składników mineralnych w podłożu na intensywność wzrostu roślin.

Auksyny wpływają na wzrost całej rośliny. Wzrost poszczególnych jej organów zachodzi pod wpływem rożnych stężeń auksyn. Na schemacie przedstawiono reakcje wzrostowe różnych organów roślinnych na wzrastające stężenie auksyny.

Określ, jak na wzrost korzeni, pąków bocznych i łodygi wpływa przekroczenie stężenia auksyny o wartości 10–7.

Na wykresie przedstawiono widmo absorpcji barwników fotosyntetycznych.

Przeprowadzono następujące doświadczenie.

Siewki rzeżuchy podzielono na 3 grupy i umieszczono w jednakowych warunkach (wilgotność, temperatura, stężenie CO2). Każdą grupę naświetlano światłem o innej barwie przez okres dwóch tygodni:
grupę I – światłem niebieskim o długości fali 440 nm
grupę II – światłem żółtozielonym o długości fali 560 nm
grupę III – światłem czerwonym o długości fali 660 nm.
Następnie zmierzono w każdej grupie wysokość wszystkich siewek.

Na podstawie powyższych danych podaj, w której grupie siewek rośliny uzyskały najwyższy wzrost. Odpowiedź uzasadnij.

Na rysunku przedstawiono przekrój poprzeczny liścia rośliny dwuliściennej.

Podaj pełną nazwę tkanki (A) zaznaczonej na rysunku oraz określ przystosowanie jej budowy do pełnionej funkcji.

Wykonano doświadczenie, w którym do pożywki agarowej z kallusem dodawano auksyny i cytokininy zmieszane w różnych proporcjach. Obserwowano przekształcenie się kallusa albo w korzenie albo w pędy.

Na poniższym schemacie zilustrowano przebieg opisanego doświadczenia.

Sformułuj hipotezę badawczą potwierdzoną wynikami powyższego doświadczenia.

W komórkach autotroficznych siła asymilacyjna, powstająca w fazie fotosyntezy zależnej od światła (jasnej), umożliwia zachodzenie fazy niezależnej od światła (ciemnej, cyklu Calvina). Nie wszystkie poniższe sformułowania w sposób poprawny opisują powstawanie ATP i NADPH oraz ich znaczenie dla przebiegu fotosyntezy.

Wśród sformułowań od A do E zaznacz dwa, które są prawdziwe.

Na rysunku A przedstawiono budowę skórki korzenia, na rysunku B – skórki liścia.

Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli nazwy i role (w gospodarce wodnej roślin) struktur wskazanych strzałkami na rysunkach A i B.