2015 zbiór CKE
Wróć do listyWśród współcześnie żyjących zwierząt zdolnością lotu charakteryzują się owady, ptaki oraz należące do ssaków nietoperze. Mechanizm lotu u wymienionych grup zwierząt różni się, wszystkie jednak do poruszania skrzydłami wykorzystują pracę mięśni. U większości owadów mięśnie poruszające skrzydłami są przymocowane do płytek szkieletu zewnętrznego, a u ptaków i nietoperzy – do określonych kości szkieletu wewnętrznego. U owadów skurcz mięśni powoduje przemieszczanie się płytek szkieletu, co wprawia skrzydła w ruch. Na rysunku, w sposób schematyczny, przedstawiono ruch skrzydeł owada w górę (I) i w dół (II) oraz szkielet ptaka (III).
Na podstawie: C.J. Clegg, D.G. Mackean, Advanced Biology, London 2012, s. 482-483; U. Sedlag, Wunderbare Welt der Insekten, Lepzig 1978, s. 32; Zoologia, red. Z. Grodziński, Warszawa 1969, s. 275.
a) Na podstawie analizy rysunków I i II uzupełnij podane zdania, wpisując rodzaj pracujących mięśni oraz kierunek przemieszczania się płytki szkieletu i skrzydeł tak, aby powstał opis mechanizmu poruszania skrzydłami u owadów. Podczas skurczu mięśni ………………………… następuje ………………………… płytki grzbietowej, co powoduje ………………………… skrzydeł. Natomiast podczas skurczu mięśni ………………………… następuje ………………………… płytki grzbietowej, co powoduje ………………………… skrzydeł. b) Do opisanych na rysunku III elementów pasa barkowego i klatki piersiowej szkieletu ptaka (A-E), przyporządkuj ich nazwy, wybierając spośród podanych (1-6). 1. Obojczyk. c) Określ miejsce w szkielecie ptaka, do którego przymocowane są mięśnie poruszające skrzydłami.
2. Żebro.
3. Mostek.
4. Łopatka.
5. Grzebień.
6. Kość krucza.
KOREPETYCJE